Każdy wypadek samochodowy stanowi zagrożenie dla zdrowia i życia jego uczestników.

Podczas wypadku samochodowego na pasażerów działają siły, które powodują różnego stopnia uszkodzenia ciała. Wyróżnia się cztery rodzaje kolizji podczas których może dojść do powstania różnych urazów.

1.zderzenie czołowe, kiedy jadący pojazd uderza w przeszkodę znajdującą się z przodu. W wyniku zderzenia pasażerowie przemieszczają się do przodu z dużą prędkością. Zwróć uwagę, że kierowca może ulec mocniejszym obrażeniom z powodu kierownicy, tworzącej dodatkową przeszkodę. (Dotyczy głównie samochodów bez poduszek powietrznych.)

2.uderzenie z tyłu, najczęściej poprzez najechanie przez inny pojazd jadący z tyłu. W wyniku tego rodzaju kolizji pasażerowie przemieszczają się najpierw do przodu, potem silnie ku tyłowi pojazdu. Istnieje więc poważne ryzyko uszkodzenia mięśni i więzadeł szyi jak również kręgosłupa szyjnego, ze śmiercią w wyniku zmiażdżenia rdzenia włącznie. Dlatego tak ważne są w samochodzie zagłówki!

3.uderzenie z boku; uderzenie w ten sposób powoduje przemieszczenie pasażerów ku bokowi samochodu oraz możliwość uderzenia w szybę i bok samochodu

4.dachowanie; w tym przypadku pasażerowie przemieszczają się w różnych kierunkach, możliwe są wszelkie obrażenia, w tym w wyniku uderzenia o boki i dach pojazdu.

Urazy do których może dojść podczas wypadku samochodowego:

• głowa: złamania kości czaszki ,uszkodzenia mózgowia: wstrząśnienie, stłuczenie mózgu, krwawienia wewnątrzczaszkowe
• szyja: uszkodzenie mięśni, więzadeł, odcinka szyjnego kręgosłupa(stabilizacja!)
• klatka piersiowa: złamania żeber, uszkodzenia narządów klatki piersiowej: płuc- odma opłucnowa, krwiak opłucnej, serca- pęknięcie serca, tamponada serca, oderwanie dużych naczyń)
• jama brzuszna – pęknięcie wątroby, śledziony, obrażenia jelit
• miednica – złamanie kości miednicy
• kończyny – złamania, zmiażdżenia, amputacja

Powyższym uszkodzeniom może towarzyszyć krwawienie i wstrząs.

Postępowanie:

1. Zabezpieczenie miejsca wypadku – bezpieczne zaparkowanie własnego samochodu, ustawienie trójkąta ostrzegawczego. Jeśli jest ciemno, miejsce zdarzenia można oświetlić, kierując w tę stronę włączone światła własnego samochodu.

2. Wezwanie pomocy- Zadzwoń na 999 lub 112

3. Wyłączenie stacyjki samochodu, który uległ wypadkowi

4. Dokonanie wstępnej oceny – ilu poszkodowanych znajduje się w samochodzie, w jakim są stanie, czy sami są zdolni do opuszczenia pojazdu, ewentualnie, czy można ich wyjąć z samochodu, jeśli jest to konieczne, np. gdy istnieje możliwość wybuchu pożaru

5. Jeśli są wskazania do wydobycia poszkodowanego z pojazdu (niebezpieczeństwo pożaru itp., poszkodowany nie oddycha i nie ma tętna – należy to bezzwłocznie uczynić stosując chwyt Rauteka:

Ratownik otwiera drzwi samochodu, schyla się i będąc z tyłu poszkodowanego umieszcza ręce do wysokości łokcia pod jego pachami.

Następnie jedną ręką przytrzymuje brodę poszkodowanego (jeśli to możliwe – naciąga w długiej osi ciała) i przytrzymywaną w tensposób głowę układa między swoim barkiem a głową. Drugą ręką ratownik chwyta przedramię poszkodowanego, układa je na wysokości jego brzucha i wtedy obraca poszkodowanego plecami do drzwi; w tej pozycji można bezpiecznie wydobyć go z pojazdu.

Bardzo ważne jest sprawdzenie przed tym manewrem, czy kończyny ofiary wypadku nie są zaklinowane lub czy nie ma innych przeszkód fizycznych, które uniemożliwiałyby wyjęcie poszkodowanego.

6. Jeśli poszkodowany znajduje się już poza pojazdem, należy go zbadać. Raz rozpoczęta stabilizacja kręgosłupa szyjnego nie może zostać przerwana, dlatego układając poszkodowanego, należy w dalszym ciągu unieruchamiać głowę i szyję a udrażniając drogi oddechowe – nie odginać głowy do tyłu!

Jeśli poszkodowany nie oddycha i nie ma tętna, należy rozpocząć resuscytację krążeniowo-oddechową

7. Jeśli poszkodowany jest przytomny, również należy stabilizować odcinek szyjny kręgosłupa!

8. Należy sprawdzić czy poszkodowany nie ma krwawień/krwotoku, zabezpieczyć miejsca krwawienia, unieruchomić złamania

9. Zabezpieczyć poszkodowanego przed utratą ciepła (np. okryć kocem) i co kilka minut kontrolować oddech i tętno.

Resuscytacja i inne czynności ratunkowe – jeżeli są jakiekolwiek wątpliwości czy oddech poszkodowanego jest prawidłowy należy działać tak, jakby był nieprawidłowy:

- uklęknij obok poszkodowanego,

- udrożnij drogi oddechowe przez odchylenie głowy, trzymając jedną ręką za czoło a drugą za żuchwę

- sprawdź przez 10 sekund oddech zmysłami słuchu, dotyku i wzroku.

- ułóż nadgarstek jednej ręki na środku jego klatki piersiowej,

- na nadgarstku ułóż nadgarstek drugiej ręki

- spleć palce obu dłoni upewniając się, że nie naciskasz na żebra poszkodowanego, nie uciskaj nadbrzusza ani dolnego końca mostka

- pochyl się nad poszkodowanym, wyprostowane ramiona ustaw prostopadle do mostka i uciskaj na głębokość 4-5 cm

- po każdym uciśnięciu zwolnij nacisk na klatkę piersiową, nie odrywając dłoni od mostka. Powtarzaj uciśnięcia z częstotliwością 100/min

- czas uciskania i zwalniania nacisku mostka powinien być taki sam.

Połącz uciskanie klatki piersiowej z oddechami ratowniczymi:

- po wykonaniu 30 uciśnięciach klatki piersiowej – odegnij głowę i unieś żuchwę poszkodowanego,

- zaciśnij skrzydełka nosa palcem wskazującym i kciukiem ręki, którą umieść na czole poszkodowanego,

- pozostaw usta otwarte utrzymując uniesienie żuchwy,

- weź normalny oddech,

- obejmij szczelnie usta poszkodowanego swoimi ustami,

- wdmuchuj powoli powietrze do ust poszkodowanego przez około 1 sekundę obserwując jednocześnie czy klatka piersiowa się unosi – to świadczy o efektywności oddechu ratowniczego,

- odsuń swoje usta od poszkodowanego i oceń czy podczas wydechu jego klatka piersiowa opada,

- powtórz wdmuchiwanie powietrza.

Należy wykonać dwa skuteczne oddechy ratownicze a po nich wrócić do uciskania klatki piersiowej, w stosunku 30 uciśnięć na 2 oddechy.

Jeżeli z jakichś powodów nie możesz lub nie chcesz wykonywać oddechów ratowniczych ogranicz reanimację do uciśnięć klatki piersiowej – wykonuj je wtedy bez przerwy, z częstotliwością 100/min. Kontynuuj do czasu przybycia służb medycznych lub do momentu gdy poszkodowany zacznie prawidłowo oddychać.

Resuscytacja niemowląt i dzieci – jeżeli ratownik nie ma wiedzy na temat resuscytacji u dzieci powinien postępować tak, jak w wypadku dorosłych, z jedna modyfikacją:

- uciskaj klatkę piersiową na mniej więcej jedna trzecią jej głębokości, u niemowląt ucisk wykonuje się dwoma placami a u dzieci powyżej pierwszego roku życia – jedna lub dwoma dłońmi, tak aby ucisk był odpowiednio głęboki

Ułożenie poszkodowanego w pozycji bezpiecznej – jest kilka wariantów pozycji bezpiecznej. Przede wszystkim powinna być ona stabilna, jak najbliższa ułożeniu na boku z odgięciem głowy – tak by nie utrudniać oddechu. 

GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA